Apaar id card | काय आहे अपार आयडी कार्ड?

Apaar id card

APAAR ID card म्हणजे काय: APAAR ID ही भारतातील प्रत्येक विद्यार्थ्याची ओळख असेल. त्यात त्यांच्या शैक्षणिक प्रवासाची संपूर्ण माहिती असेल. यात मासिक, त्रैमासिक, सहामाही आणि वार्षिक परीक्षांचे निकाल, पीटीएम आणि इतर माहिती असेल.

विविध राज्यांतील शाळांमध्ये विद्यार्थ्यांचे APAAR id card बनवण्याचे काम सुरू आहे. सरकारी असो वा खाजगी, देशातील सर्व शाळांमधील मुलांसाठी एक युनिक आयडी तयार केला जात आहे, ज्याला अपार असे नाव देण्यात आले आहे. विशेष मोहीम राबवून या कामाला गती देण्यात येत आहे. APAAR आयडी म्हणजे स्वयंचलित स्थायी शैक्षणिक खाते नोंदणी – APAAR आयडी).

मोबाईल चार्जिंग टिप्स, बॅटरी ची घ्या काळजी

केंद्र सरकारची मार्गदर्शक तत्त्वे लक्षात घेऊन, राज्य सरकारांनी प्रत्येक विद्यार्थ्याची एक वेगळी ओळख निर्माण करण्यासाठी त्यांच्या शाळांना पालकांची संमती घेण्यास सांगितले आहे. केंद्र सरकारच्या ‘वन नेशन वन स्टुडंट आयडी’ योजनेअंतर्गत हे प्रचंड ओळखपत्र बनवले जात आहे. या योजनेअंतर्गत, प्रत्येक विद्यार्थ्याला 12 अंकी युनिक आयडी क्रमांक जारी केला जात आहे ज्याला अपार आयडी असे नाव देण्यात आले आहे. अधिकृत वेबसाइट apaar.education.gov.in वर जाऊन विद्यार्थी Apar ID साठी ऑनलाइन नोंदणी करू शकतील. मात्र, हे काम शाळांना पूर्ण करावे लागणार आहे. One nation one student id

नवीन शैक्षणिक धोरण 2020 च्या शिफारशी लक्षात घेऊन देशातील शिक्षण क्षेत्रात हा मोठा बदल घडवून आणला जात आहे. अपार आयडी हा खरे तर आधार क्रमांकासारखाच एक प्रकारचा आयडी आहे. APAAR id चे पूर्ण रूप आहे – स्वयंचलित स्थायी शैक्षणिक खाते नोंदणी.

या अपार आयडीमध्ये विद्यार्थ्याच्या बालपणापासून ते उच्च शिक्षणापर्यंतच्या संपूर्ण शैक्षणिक प्रवासाचा तपशील असेल. यामध्ये विद्यार्थ्यांच्या शैक्षणिक उपक्रमांची संपूर्ण माहिती नोंदवली जाणार आहे. या योजनेंतर्गत प्रत्येक विद्यार्थ्याला आयुष्यभर एक विशेष अफाट ओळख मिळेल.

अपार आयडी कार्डमध्ये विद्यार्थ्याचे नाव, लिंग, जन्मतारीख, पत्ता, पालकांचे नाव, छायाचित्र तसेच त्यांचा शैक्षणिक प्रवास म्हणजे अभ्यासाची संख्या (मार्कशीट, प्रमाणपत्र, पदवी, डिप्लोमा, प्रमाणपत्र), चारित्र्य प्रमाणपत्र, शाळा हस्तांतरण प्रमाणपत्र. इतर कागदपत्रे देखील असतील.

या ओळखपत्रामध्ये विद्यार्थ्यांचा क्रीडा स्पर्धा, शिष्यवृत्ती, जिंकलेले पारितोषिक, कौशल्य प्रशिक्षण, अभ्यासेतर उपक्रम, ऑलिम्पियाडमधील सहभागाची माहितीही नोंदवली जाणार आहे. Apaar ID मध्ये विद्यार्थ्याचा रक्त प्रकार, उंची आणि वजन यासारखी अतिरिक्त माहिती देखील समाविष्ट असू शकते.

Apaar ID शैक्षणिक बँक ऑफ क्रेडिट्स (ABC) आणि DigiLocker शी जोडलेला आहे, जेथे विद्यार्थी त्यांचे आवश्यक कागदपत्र जसे की परीक्षेचे निकाल आणि शैक्षणिक ओळखपत्रे आणि कागदपत्रे सुरक्षित ठेवू शकतात.

Apaar ID आधार कार्ड बदलणार नाही. आधार कार्ड हे भारत सरकारद्वारे भारतातील नागरिकांना जारी केलेले ओळखपत्र आहे. त्यात एक अद्वितीय 12 अंकी क्रमांक आहे जो भारतीय विशिष्ट ओळख प्राधिकरणाने (UIDAI) जारी केला आहे. आधार क्रमांक भारतात कोठेही राहणाऱ्या व्यक्तीची ओळख आणि पत्त्याचा पुरावा म्हणून काम करतो. आधार हा नागरिकत्वाचा किंवा जन्मतारखेचा पुरावा नाही.

आधार क्रमांकामध्ये एखाद्या व्यक्तीची बायोमेट्रिक माहिती असते जसे की त्याचे छायाचित्र, फिंगरप्रिंट, बुबुळ स्कॅन तपशील. अधिक सुव्यवस्थित आणि पारदर्शक पद्धतीने सरकारी योजनांचे लाभ आणि अनुदान वाटप करणे यासारखी कामे करण्यासाठी भारतातील नागरिकांच्या बायोमेट्रिक्सवर आधारित आहे. ओळख आणि पत्त्याचा पुरावा म्हणून आधारचा वापर केला जाऊ शकतो तर APAAR आयडीमध्ये विद्यार्थ्याच्या पूर्व-प्राथमिक ते उच्च शिक्षणापर्यंतच्या संपूर्ण शैक्षणिक प्रवासाची माहिती असेल. या आजीवन आयडीच्या मदतीने त्यांच्या संपूर्ण शिक्षणाचा मागोवा घेता येणार आहे. ते आधारची जागा घेणार नाही परंतु शैक्षणिक तपशीलांचा मागोवा घेण्यासाठी वापरला जाईल.

या आयडीचा फायदा काय?

अपार आयडीचा सर्वात मोठा फायदा म्हणजे बनावट शैक्षणिक दस्तऐवज आणि डुप्लिकेट मार्कशीट यांसारख्या प्रकरणांवर कारवाई केली जाईल. फसवणुकीच्या शक्यता बंद होतील. अनेकवेळा नोकरी मिळवण्यासाठी बनावट कागदपत्रे तयार करून लोक नोकरी मिळवतात. अशा परिस्थितीत पात्र उमेदवार रोजगारापासून वंचित राहतात. Apar ID द्वारे, नियोक्ते उमेदवाराची सर्व माहिती एका क्लिकवर पाहू शकतील आणि योग्य उमेदवार निवडू शकतील.

Apar ID सह, विविध प्रवेश परीक्षा आणि प्रवेशादरम्यान विद्यार्थ्याची पडताळणी करणे सोपे होईल. शिष्यवृत्ती, क्रेडिट जमा करणे, क्रेडिट रिडेम्पशन, क्रेडिट अकाउंटिंग, एका संस्थेतून दुस-या संस्थेत क्रेडिट ट्रान्सफर, इंटर्नशिप, प्रमाणपत्र, नोकरीचे अर्ज आणि शैक्षणिक रेकॉर्डचे प्रमाणीकरण यासाठी Aapdar ID खूप उपयुक्त ठरेल.
सरकारी योजनांचा लाभ थेट मुलांना दिला जाईल. अपार आयडी तयार केल्याने त्यात कोणत्याही प्रकारची गडबड होण्याची शक्यता राहणार नाही.

• हे विद्यार्थ्यांचे डिजिटल लॉकर असेल जिथे विद्यार्थ्यांना त्यांची कागदपत्रे एकाच ठिकाणाहून मिळू शकतील.
• अपार आयडी गळती झालेल्या विद्यार्थ्यांवर लक्ष ठेवण्यासाठी आणि त्यांना मुख्य प्रवाहात परत आणण्यासाठी देखील उपयुक्त ठरेल. राज्य सरकार साक्षरता दर, शाळा गळतीचे दर आणि बरेच काही ट्रॅक करू शकतील.
• विद्यार्थ्यांच्या पालकांची एका शहरातून दुसऱ्या शहरात किंवा एका राज्यातून दुसऱ्या राज्यात बदली झाल्यास Apar ID खूप उपयुक्त ठरेल. आयडी विद्यार्थ्यांना शैक्षणिक संसाधनांमध्ये प्रवेश करण्यास देखील मदत करेल. विद्यार्थी क्रेडिट स्कोअरचा वापर भविष्यात त्यांचे उच्च शिक्षण किंवा नोकरी करण्यासाठी करू शकतात.
• Apar ID हा एक अद्वितीय अल्फान्यूमेरिक कोड आहे जो विद्यार्थ्याशी जोडलेला असतो. डिजीलॉकर इकोसिस्टममध्ये प्रवेश करण्याचा हा एक प्रवेशद्वार असेल जो विद्यार्थ्यांच्या शैक्षणिक जीवनातील सर्व शैक्षणिक क्रियाकलाप आणि उपलब्धी आणि आरोग्य कार्ड सारखी माहिती डिजिटली संग्रहित करेल.

अपार आयडी डिजीलॉकरशी लिंक केला जाईल, ज्यामध्ये विद्यार्थ्यांची शैक्षणिक प्रगती, त्यांचे निकाल आणि इतर कामगिरीचे डिजिटल रेकॉर्ड सुरक्षित आणि सहज उपलब्ध असतील.

APAAR आयडी विद्यार्थ्याच्या आधार कार्डशी लिंक केला जाईल. विद्यार्थी अल्पवयीन असल्यास अपार आयडी बनवण्यासाठी त्याच्या पालकांची परवानगी घेणे बंधनकारक आहे. पालकांच्या संमतीने विद्यार्थ्याचे आधार APAAR ID शी लिंक केले जाईल.

APAAR ID साठी नोंदणी ऐच्छिक आहे आणि अनिवार्य नाही. विद्यार्थ्यांसाठी आपर आयडी तयार करण्यापूर्वी शाळांना पालकांची संमती घ्यावी लागेल. पालक कधीही त्यांची संमती मागे घेणे निवडू शकतात. अल्पवयीन मुलांसाठी, पालकांना संमती फॉर्मवर स्वाक्षरी करावी लागेल, ज्यामुळे मंत्रालयाला UIDAI सोबत प्रमाणीकरणासाठी विद्यार्थ्याचा आधार क्रमांक वापरण्याची परवानगी मिळेल.

शिक्षण मंत्रालयाने Apar ID द्वारे सर्व विद्यार्थ्यांचे शैक्षणिक रेकॉर्ड 100% एकत्रित करण्यासाठी 2026-27 ची अंतिम मुदत प्रस्तावित केली आहे.

तुमची शाळा तुमचे अपार ओळखपत्र बनवेल. शाळा apaar.education.gov.in वर Apar ओळखपत्र तयार करेल. विद्यार्थ्याकडे आधार कार्ड असणे आवश्यक आहे. शाळेला पालकांचे संमतीपत्र द्यावे लागेल. आत्तापर्यंत 34 कोटींहून अधिक मुलांसाठी APAAR आयडी तयार करण्यात आला आहे.